Wstęp

Trochę o ideach

Wszelkie teksty zamieszczone w tym dziale są naszymi interpretacjami tańców odnalezionych gdzieś, w zapomnianych skryptach. Staramy się aby wszystkie zamieszczone opisy odzwierciedlały pierwotne układy taneczne jakie można było spotkać podczas zabaw i uroczystości zarówno wśród plebsu jak i możnych. Należy tutaj zwrócić uwagę na pewną cechę tego, co można obecnie zobaczyć na wielu występach dla szerokiej publiczności. Mianowicie gdzieś w XIV w. miała miejsce tzw. kodyfikacja, której celem było spisanie dorobku kulturowego różnych społeczności aby uchronić go przed zapomnieniem. Cel szczytny w założeniach sprawił głównie wiele zamieszania (jeśli chodzi o tańce) - gdzieś podczas tego procesu zatarła się chęć spotkania we wspólnym gronie przy muzyce i zabawie na rzecz rywalizacji na występach i konkursach. I tak o to miast bawić się z ludźmi postanowiono ich zabawiać.
Tańce, które można tu znaleźć służą przede wszystkim zabawie w dużym gronie ze wszystkimi. Jak wynika z naszych doświadczeń, każdy jest w stanie się ich nauczyć. Wystarczy odrobinka chęci. W poniższym tekście użyte zostały słowa reel, jig, etc. Krótko przybliżając:

Reel - taniec (utwór muzyczny) celtycki taktowany na 4/4.
Jig - taniec (utwór muzyczny) celtycki taktowany na 6/8 lub 9/8.

W każdej z odmian tańców celtyckich postawa ciała, ułożenie stóp, rąk etc. jest inne. Wynika to przede wszystkim z losów danego kraju i przeznaczenia tańców.
Stosowana przeze mnie notacja pozycji jest taka sama, jak w tańcu barokowym, a nie baletowym, np. w pozycji pierwszej stopy rozstawione są tak: \ /, a nie tak: _ _ .
Jeśli chodzi o wysokość tańca, czyli ułożenie stóp w pionie, wyróżniamy trzy kategorie:

• na płaskich stopach
• na palcach (on a ball) – kąt między linią stopy i podłogi powinien być większy niż 45º
• na wysokich palcach (on a toe)– kąt powinien być bliski stopni 90.

W tańcach szkockich stosowano buty zarówno z podeszwą miękką, jak i twardą, dlatego zazwyczaj tańczy się na palcach. Dopuszczalne jest "chwianie się" ciała w pionie – tzn. zmiana wysokości tańczenia. Górna połowa ciała powinna być wyprostowana i sztywna. Ręce zazwyczaj są opuszczone wzdłuż ciała lekko z tyłu, tak, jak w tańcach irlandzkich. Dopuszczalne jest oparcie rąk na biodrach, jeśli nie przeszkadza to innym tancerzom. Z opisów historycznych można wyczytać, że jeśli ręce są oparte na biodrach, dłonie są całkowicie z tyłu, tak by nie było ich widać. Inaczej ukryty w rękawie sztylet mógłby zostać odkryty... Podczas tańczenia w parach ręce są trzymana nisko i w miarę możliwości prosto.

Tańce irlandzkie charakteryzują się sztywnością. Nie chodzi tu tylko o wyprostowaną górną część ciała, ale również nogi. Tańczy się je najniżej na palcach, a zazwyczaj na wysokich palcach. Nie jest dopuszczalna zmiana wysokości tańca. Ręce są opuszczone z tyłu tak, by stojąc w pozycji pierwszej dłonie były na wysokości pięt. W parach ręce są trzymane wysoko tak, by stykały się ze sobą dłonie i łokcie, a ramiona tworzyły z ciałem kąt prosty. W figurach wielo osobowych ręce są ugięte tak, by zajmowały możliwie najmniej miejsca. Wszystko to oczywiście ma swoją przyczynę. Cała kultura irlandzka to kultura podziemia – Anglicy, podczas swego panowania, tępili wszystko co z nią związane. Dlatego tańce ceilidh organizowane były w zamkniętych pomieszczeniach, zazwyczaj izbach, a jeśli dołączymy do tego liczebność wioski, sprawa się wyjaśnia. Stąd podstawowa reguła – zajmować jak najmniej miejsca. W tańcach irlandzkich, co bardzo ważne, zawsze krzyżujemy stopy.

Tańce bretońskie to przede wszystkim zabawy ludzi... podchmielonych. Mamy tu tańce zawodowe, inne branle, suity i tańce korowodowe. Niemal wszystkie tańczone były na płaskich stopach, co z uwagi na ich długość jest niezwykle istotne. Chwytamy się zazwyczaj za małe palce dłoni i niemal zawsze stykamy łokciami. Istnieje oczywiście kilka wyjątków. Duch rządzący tańcami Bretanii to przede wszystkim długa, wyczerpująca i transowa zabawa. Na dodatek ciągle trzeba pamiętać, by utrzymać się w pionie...